Keyp-Fruard Milli Parkı küləklərin oyduğu sahil xətləri və meşəli vadiləri olan, misilsiz biomüxtəlifliyə sahib vəhşi bir ərazidir.
Lent.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Çili hökuməti sərin yay istirahəti üçün ən yaxşı istiqamətlərdən biri sayılan ölkənin 47-ci milli parkını yaratmağa hazırlaşır. Bu park təxminən 200 min hektar toxunulmamış təbiəti qorumaq məqsədi daşıyır.
Keyp-Fruard Milli Parkı küləklərin parçaladığı sahil zolaqları və meşəli vadiləri ilə seçilən, misilsiz biomüxtəlifliyə malik və minilliklər boyu insan tarixinin şahidi olmuş bir ərazidir.
“Mən çoxlu qeyri-adi yerlərdə olmuşam və deyə bilərəm ki, Keyp-Fruard layihəsi indiyə qədər gördüyüm ən vəhşi məkandır. Bu, ölkədə qalan nadir həqiqətən vəhşi meşə və dağ ərazilərindən biridir və regionun yerli xalqlarının zəngin tarixi bu torpaqların əbədi qorunmasının vacibliyini sübut edir”, – layihəyə rəhbərlik edən tanınmış amerikalı təbiət mühafizəçisi Kristin Tompkins bildirib.
Məsələn, bu ilin fevral ayında park ərazisində nəsli kəsilmək təhlükəsi altında olan 10 huemul maralından ibarət bir populyasiya aşkar edilib. Kamera tələləri isə mütəmadi olaraq vəhşi pumaları və nəsli təhlükə altında olan huillin çay samurlarını qeydə alır.
Əraziyə karbonu torpağın dərin qatlarında saxlayan süngərəbənzər mamırla örtülü 10 min hektar sfaqnum bataqlığı da daxildir. Sahil boyu isə ağacdan yonulmuş kanoelərlə fyordlar, qayalı çimərliklər və meşələr arasında hərəkət edən köçəri yerli xalq olan kaveskarların tarixini qoruyan həssas arxeoloji abidələr səpələnib.
Lakin yerli icmalar bu ərazilərdə məskunlaşmamışdan çox əvvəl Maqellan boğazının suları Atlantik və Sakit okeanları birləşdirən əsas keçid rolunu oynayıb. Bu bulanıq dərinliklər çoxlu insanın həyatına son qoyub və guya dənizin dibində xəzinələrin olduğu, sahilə isə əsrlər boyu möhürlənmiş rom butulkalarının atıldığına dair əfsanələr yaradıb.
Bununla belə, milli parkın rəsmi yaradılmasına qədər hələ bir sıra mərhələlərdən keçmək lazımdır. Çilidə iri miqyaslı layihələr üçün qanunvericiliyin tələb etdiyi yerli əhali ilə məsləhətləşmə prosesi 2025-ci ilin sentyabrında keçirilib, lakin uğursuz olub. Eyni zamanda, Çilinin Ətraf Mühit Nazirliyi parkın yaradılması planlarını mart ayına qədər irəlilətmək üçün “bütün səyləri göstərəcəyini” bildirib.
Əgər iki il ərzində irəliləyiş olmazsa, torpaqlar yenidən Tompkins təşkilatlarının mülkiyyətinə qaytarılacaq.
“Hazırladığımız hər bir park layihəsinin təbiətin qorunması üçün zəruri sayılmasının konkret səbəbləri var. Bu mənada, Keyp-Fruard Çili Patagoniyasında biomüxtəliflik baxımından mühüm ərazilərin daimi qorunmasını təmin etməli olan ekoloji mozaikanın bir hissəsidir”, – 1993-cü ilə qədər 20 il ərzində aktiv istirahət geyimləri istehsal edən Patagonia şirkətinin baş icraçı direktoru olmuş Tompkins vurğulayıb.
vəhşi təbiət park planet